Tıbbi ismi ürtiker, fakat toplumda kurdeşen olarak bilinen bir cilt hastalığıdır. Ciltte kaşıntıyla beraber oluşan kızarıklık şikayetleri oluşmaktadır. Bulaşıcı bir rahatsızlık olmayan kurdeşen, vücudun her yerinde meydana gelebilmektedir. Rahatsızlığın sebep olduğu döküntüler bir iğne ucu büyüklüğünde olabildiği gibi, bir yemek tabağı boyutunda da görülebilmektedir. Parça parça oluşan döküntüler birleşerek daha büyük kabarıkların oluşmasına da yol açabilmektedir.
Kurdeşen rahatsızlığının meydana getirdiği kabarıklıklar çoğunlukla 24 saat içerisinde kaybolma göstermektedir. Fakat bu kaybolan eski döküntülerin yerini yenileri alabilmektedir. Dolayısıyla bu rahatsızlık bir kaç gün kalabildiği gibi insanları daha uzun sürede maruz bırakabilmektedir. Ürtiker nöbetleri daha çok 6 haftadan kısa sürer fakat bu süreyi geçmişse kronik bir hal almış anlamına gelir.
Bu rahatsızlığa maruz kalan insanların derilerinde pembe ve kırmızı kabarıklıklar meydana gelir. Üst kısımda da belirttiğimiz gibi tek tek ya da grup olarak oluşabilir. Bir noktada ki şikayet bir gün de yok olabilirken, başka bir noktada yenisi meydana gelebilir. Kaşıntı, yanma hissi ve ağrı şikayetlerini getirebilir. Bu şikayetler daha çok geceleri baş gösterir.
Uzun süren rahatsızlığa kronik kurdeşen demiştik. Kısa süren tipine ise akut kurdeşen denilmektedir. Oluşmasında ki en büyük etken alerjiktir. Bunun dışında güneşte çok kalmakta oluşmasına etken bir sebeptir.
Kurdeşen Kimlerde Görülür?
Çocuk, yetişkin, erkek veya kadın ayırt etmeksizin tüm insanlarda görülebilen bir problemdir. Fakat orta yaşta ki kadınlarda daha sık karşılaşılır. Bebek ve daha büyük çocuklarda meydana gelen rahatsızlık belirtiler ve sebepleri bakımından benzerdir.
Kurdeşen Nedenleri
üst kısımda en çok görülen etken alerjik durumlardır demiştik. Alerjiye yol açan etmenleri sıralamak gerekirse;
- Alerji aşıları
- Böcek ısırıkları, sokmaları
- Hayvanlar
- Başka bir rahatsızlık için kullanılan ilaçlar
- Kozmetik ürünleri
- Lateks benzeri alerji yapan bir şeye dokunmak
- Polenler
- Yiyecekler
Alerji dışında kurdeşen oluşmasına neden olabilecek sebepler.
- Aile geçmişinde kurdeşene rastlanması
- Bağırsak parazitleri
- Bazı bitkiler
- Cildi sert kaşımak
- Uzun süre oturmak
- Uzun süre yürümek (ayak tabanlarını etkiler)
- Sırtta Ağır Çanta Taşımak
- Çok dar kıyafetler giymek
- Çok sıcağa / soğuğa maruz kalmak
- Doğum sonrası
- Enfeksiyonlar: viral hepatit, soğuk algınlığı, bakteri, parazit ya da mantar nedeniyle oluşan enfeksiyonlar da dahildir
- Egzersiz
- Güneşe maruz kalmak
- Kimyasallarla temas etmek
- Lupus ya da tiroid hastalıkları gibi bazı hastalıklar
- Stres
- Suyla temas (deniz, duş, havuz)
Kurdeşen Nasıl Teşhis Edilir?
Kurdeşenin tanısı ve teşhisi için bir dermatolojist (cilt uzmanının) muayene etmesi gerekmektedir. Fakat kurdeşene sebep olan etkenin tespit edilmesi çok kolay olmamaktadır. Hastanın ne gibi faktörlerden sonra bu sıkıntıyla karşılaşmış olduğunu anlatması ve yapılacak alerji, kan testleri ve cilt biyopsisi ile araştırılmaktadır.
Kronikleşmiş olan kurdeşen (ürtiker) sebeplerini tespit etmek çok daha zor bir süreçte olabilmektedir. Ancak kronikleşmiş kurdeşen vakalarına çok sık rastlanılmamaktadır.